Η πανδημία που απλώνεται στο σύνολο των χωρών του κόσμου, δημιουργεί νέα δεδομένα στην ανθρώπινη ηθική, στις διεθνείς σχέσεις αλλά και στην παγκόσμια οικονομία.
Η Ανθρωπότητα, κινείται στην πραγματικότητα σε αχαρτογράφητα νερά, όμως κινείται με βάση τη ρότα που είχε πριν από την κρίση.
Οι εκτιμήσεις για τις παγκόσμιες εξελίξεις από σήμερα και πέρα, είναι πολλές και διάφορες και συχνά μεταξύ τους αντιφατικές. Όσοι ισχυρίζονται ότι περνούμε μια περίοδο αντίστοιχη με τον Β παγκόσμιο πόλεμο, υπερβάλλουν σίγουρα, δεδομένου ότι ο κορωνοϊός δεν έχει καταστρέψει το 85% των υποδομών, ούτε έχει 40 εκατομμύρια νεκρούς όπως είχε ο Β παγκόσμιος πόλεμος.
Από την άλλη, είναι δεδομένο ότι έχει επιφέρει ένα βαρύ πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία, το οποίο εστιάζεται σε μια τεράστια μείωση της ζήτησης όλων γενικά των αγαθών, συμπεριλαμβανομένων χρηματοοικονομικών προϊόντων, με μια ταυτόχρονη όμως τεράστια αύξηση της ζήτησης υγειονομικών προϊόντων και της ιατρικής επιστημονικής έρευνας. Αντίστοιχα, παρουσιάζεται μια τεράστια μείωση της παγκόσμιας παραγωγής και προσφοράς με μια αντίστοιχη αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής υγειονομικών υλικών. Ιδιαίτερα αρνητική επίπτωση δημιουργήθηκε στην παύση σχεδόν των μετακινήσεων των ανθρώπων γενικά, περισσότερο όμως στις διεθνείς μετακινήσεις. Άλλες επιπτώσεις είναι η δεδομένη αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου και των αντίστοιχων υπηρεσιών μεταφορών και η διόγκωση της τηλεεργασίας και των τηλεπικοινωνιών.
Η παύση επίσης διαφόρων κοινωνικών δραστηριοτήτων είναι μια άλλη σοβαρή συνέπεια.
Έχουμε λοιπόν ακόμη και στις διεθνείς εμπορικές σχέσεις κάποιες αντιφάσεις. Ενώ για παράδειγμα όλοι μιλούν για οπισθοχώρηση της παγκοσμιοποίησης, η ολοένα ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, η ιδιαίτερα αυξημένη επιστημονική αλληλεπίδραση στη μάχη κατά του κορωνοϊού, αλλά ακόμη και η αμεσότητα της πληροφορίας μέσα από το διαδίκτυο, δημιουργούν συνθήκες εμβάθυνσης και διεύρυνσης ακριβώς της αλληλεπίδρασης λαών και κρατών μεταξύ τους. Επίσης ολοένα και περισσότερο γίνεται αντιληπτό πόσο εξαρτημένοι είμαστε ο ένας από τον άλλο και το ένα κράτος από το άλλο, στις συνθήκες αυτές της πανδημίας.
Στο πλαίσιο αυτό, μπορούμε να δούμε εμφανέστατα το πρώτο κυρίαρχο δίλημμα που εγείρεται στην αντιμετώπιση της πανδημίας αυτής αλλά και κάθε πανδημίας στο μέλλον. Με το δεδομένο ότι ο πολιτισμός μας, η κοινωνική μας ζωή, η διασκέδαση και η κατανάλωση, ολόκληρη η οικονομία μας δηλαδή, δεδομένου ότι όλα αυτά έχουν οικονομικό αντίκρυσμα, στηρίζονται στην ανθρώπινη πραγματική επαφή, μέχρι ποιο βαθμό και για πόσο χρόνο είμαστε διατεθειμένοι να επιβάλλουμε περιορισμούς στην αναγκαιότητα αλλά ταυτόχρονα και στο δικαίωμα της ελευθερίας μας σε όλα αυτά, προκειμένου να αποφύγουμε την απόλυτη κατάρρευση του ανθρώπινου οικοδομήματος που έχουμε δημιουργήσει;
Το δίλημμα αυτό το έχουμε αντιμετωπίσει αρκετές φορές στο παρελθόν αλλά σε ποιο light έκδοση...είναι στην ουσία το δικαίωμα και η ανάγκη της ασφάλειας σε σχέση με όλες τις άλλες ελευθερίες και δικαιώματά μας.
Με τον κορωνοϊό, πολλές κυβερνήσεις αρχικά σκέφτηκαν να πετύχουν και την πίττα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο. Δηλαδή τα ελάχιστα δυνατά θύματα με τις ελάχιστες επιπτώσεις στην οικονομία. Όμως γρήγορα είδαν το αδιέξοδο της υπόθεσης. Τι σημαίνει ελάχιστα δυνατά θύματα; Πόσος αριθμός θυμάτων θα ήταν αποδεκτός προκειμένου να μη διακυβευτεί η οικονομία και άρα το επίπεδο ζωής των μη θυμάτων;
Ευτυχώς, η απάντηση που δόθηκε σ αυτό το δίλημμα τελικά ήταν υπέρ της ανθρώπινης ζωής. Όταν κινδυνεύει η ζωή δεν (πρέπει να) σκέφτεσαι το ποσοστό πτώσης του χρηματιστηρίου. Από την άποψη αυτή ο κορωνοϊός απέδειξε ότι σε συνθήκες παγκόσμια κυρίαρχου φιλελευθερισμού η ανθρώπινη ζωή μετράει περισσότερο από τα χρήματα.
Όμως το δίλημμα εξακολουθεί να υφίσταται, δεδομένου ότι μετά τις δυσμενείς συνέπειες για την οικονομία, όλοι καταλαβαίνουν ότι αν συνεχιστεί το lockdown, οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές, τόσο όσο να προκύψουν επίσης κίνδυνοι ζωής, από την οικονομική καταστροφή και την πείνα τεράστιου αριθμού νοικοκυριών.
Στο πλαίσιο αυτό, η στρατηγική εξόδου είναι εξίσου σημαντική από τη στρατηγική που ακολουθήθηκε μέχρι σήμερα. Ωστόσο όμως έχει κερδηθεί χρόνος. Νέες θεραπείες δοκιμάζονται, εμβόλια είναι στα σκαριά και η όλη διαδικασία μοιάζει πια να είναι θέμα χρόνου με προσεκτικά στάδια αποδέσμευσης των μέτρων.
Είναι βεβαίως κατανοητό ότι αν και η διαδικασία επιβολής μέτρων σε παγκόσμιο επίπεδο ήταν διαφορετική τόσο ως προς το χρόνο λήψης όσο και ως προς την ουσία των μέτρων, με αποτέλεσμα αρκετές δυσλειτουργίες, η διαδικασία άρσης και εξόδου από την παγκόσμια καραντίνα, πρέπει να είναι όσο γίνεται συντονισμένη και μέσα από διαδικασίες παγκόσμιας συνεργασίας...
Το μάθημα του κορωνοϊού, δεν είναι ότι απέτυχε η παγκοσμιοποίηση και άρα οι οικονομικές δραστηριότητες στα κράτη πρέπει να μείνουν στα σύνορά τους, κάτι τέτοιο φαντάζει αδύνατο και οι συνέπειες μιας ενδεχόμενης μεταβολής προς αυτή την κατεύθυνση θα είναι χειρότερες από δέκα κορωνοϊούς. Το μάθημα πρέπει να είναι ότι στην παγκοσμιοποίηση πρέπει να υπάρχει συνεργασία και αλληλοσεβασμός Κυβερνήσεων και κρατών και όχι μόνο συνεργασία εταιρειών και κεφαλαιούχων.
Σε κάθε περίπτωση η πρωτόγνωρη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί θα γίνει η αιτία σημαντικών ανακατατάξεων στις προτεραιότητές μας. Στην οικονομία, στην Κυβερνητική, στην κοινωνική μας ζωή, στην ψυχολογία μας. Αλλάζει τις αξίες μας και μας δημιουργεί αυξημένη ενσυναίσθηση και ατομική ευθύνη.
Αν και ο θάνατος είναι η μόνη βεβαιότητα στη ζωή, εντούτοις η τόσο μεγάλη παγκόσμια δημοσιότητα του θανάτου τις μέρες αυτές, σίγουρα μας έκανε να αγαπήσουμε τη ζωή περισσότερο και να παλέψουμε όλοι και από όλα τα επίπεδα γι αυτήν.
(Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στο goodnet.gr)
