Με την πόλη του Ηρακλείου έχει δέσει την ιστορία του ο Άγιος Τίτος και ο ομώνυμος Ναός, στον οποίο από χθες με κατάνυξη και ευσέβεια συρρέει πλήθος κόσμου για να προσκυνήσει την Τιμία Κάρα του. Ο πρώτος Επίσκοπος Κρήτς που οργάνωσε εννιά Επισκοπής και εκοιμήθη σε βαθιά γεράματα είναι ιδιαίτερα αγαπητός στο ποίμνιο της Εκκλησίας της Κρήτης.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα που εκδόθηκε με Αρχιερατική Λειτουργία που έγινε σήμερα το πρωί γιορτάζεται η 51η επέτειος επιστροφής στο Ηράκλειο της Τίμιας Κάρας του Αγίου Τίτου .Θα ακολουθήσει το απόγευμα Μέγας Εσπερινός και λιτανεία της Τίμιας Κάρας στους δρόμους του Ηρακλείου.
Χθες το βράδυ έγινε στον Ιερό Ναό του Αγίου Αποστόλου Τίτου, Μέγας Αρχιερατικός Εσπερινός.
Η πάνδημος λιτάνευση της Τίμιας Κάρας θα γίνει το απόγευμα της Κυριακής δια των οδών; 25ης Αυγούστου, 1821, Πλ. Κορνάρου,Αβέρωφ, Πλ. Ελευθερίας και Διακιοσύνης.
Οι ιερές ακολουθίες γίνονται προεξάρχοντος του Σεβασμιώτατου Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ειρηναίου.
Ο πρώτος Επίσκοπος Κρήτης
Ο Απόστολος Τίτος είναι ο οργανωτής και ο πρώτος Επίσκοπος της Εκκλησίας της Κρήτης. Στο ιστορικό προσκήνιο εμφανίζεται για πρώτη φορά περί το 49 μ.Χ. ως συνοδός του Αποστόλου Παύλου και του Βαρνάβα στην Αποστολική Σύνοδο των Ιεροσολύμων. Έκτοτε ακολουθεί τον Παύλο ως πιστός και αφοσιωμένος μαθητής στις αποστολικές του περιοδείες στην Ασία και την Ευρώπη. Ο Παύλος αναφέρεται στον Τίτο με εκφράσεις που μαρτυρούν το στενό σύνδεσμο των δύο ανδρών.
Τον χριστιανικό Ευαγγελισμό της Κρήτης επιχείρησε ο Παύλος περί το 62-63 μ.Χ. κατά την δεύτερη αποστολική περιοδεία του. Η παραμονή του Παύλου στην Κρήτη ήταν σύντομη και το δυσχερές έργο της οργάνωσης της πρώτης κρητικής Εκκλησίας το ανέθεσε στον Τίτο, στον οποίο γράφει “Τούτου χάριν κατέλιπόν σε εν Κρήτη, ίνα τα λείποντα επιδιορθώση, και καταστήσης κατά πόλιν πρεσβυτέρους, ως εγώ σοι διεταξάμην ” (Τίτ. α΄, 5).
Πλούσια παράδοση
Η δράση του Τίτου στην Κρήτη δεν είναι επαρκώς γνωστή, γιατί δεν σώθηκαν αρχαίες επίσημες και εξακριβωμένες πληροφορίες για την πρώτη περίοδο της Κρητικής Εκκλησίας. Στους μεταγενέστερους χρόνους δημιουργήθηκε στην Κρήτη πλούσια συναξαριακή παράδοση για τον πρώτο Επίσκοπο και πάτρωνα της τοπικής Εκκλησίας. Σύμφωνα με την παράδοση αυτή, ο Τίτος ήταν Κρητικός, από γένος επισημότατο, που ανήγε την αρχή του στο μυθικό βασιλιά της Κνωσού, το Μίνωα.
Ήταν συγγενής του Ρωμαίου ανθυπάτου της νήσου Ρουστίλλου (Ρουστούλου), έλαβε γενναία μόρφωση και βρέθηκε στα Ιεροσόλυμα, όπου έγινε αυτόπτης μάρτυς των παθών και της αναστάσεως του Χριστού. Ως επίσκοπος, αργότερα, στην πατρίδα του ίδρυσε εννέα επισκοπές, στην Κνωσό, την Ιεράπυτνα, την Κυδωνία, τη Χερσόνησο, την Ελεύθερνα, τη Λάμπη, την Κίσαμο, την Κάντανο, και τη Γόρτυνα. Σύμφωνα με την ίδια συναξαριακή παράδοση, ο Τίτος πέθανε σε ηλικία 94 ετών, περί το 105 μ.Χ.
Ο ναός της Γόρτυνας
Στην Γόρτυνα, που ήταν το πολιτικό και θρησκευτικό κέντρο της νήσου, ιδρύθηκε ήδη από τις αρχές του 6ου αιώνα μεγαλοπρεπής ξυλόστεγη βασιλική, που αναδείχθηκε σε παγκρήτιο κέντρο λατρείας του Αποστόλου. Εδώ, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, φυλασσόταν και το ιερό λείψανο του. Ο ναός του Αγίου ήταν ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα λατρείας σε όλη την Ανατολή.
Κατά την περίοδο της Αραβοκρατίας στην Κρήτη (824 – 961), δεν έχουμε καμία πληροφορία για την λατρεία του Αγίου. Μετά την απελευθέρωση της Κρήτης από τον Νικηφόρο Φωκά το 961 μ.Χ., το πολιτικό και Θρησκευτικό κέντρο της Κρήτης μεταφέρθηκε στο Χάνδακα (Ηράκλειο), όπου κτίσθηκε πάλι μεγαλοπρεπής Μητροπολιτικός ναός αφιερωμένος στον Απόστολο Τίτο, στην ίδια θέση που και σήμερα βρίσκεται. Στο κτίσμα εκείνο είχε μεταφερθεί και η Κάρα του Αγίου.
