Ένα ακόμα βήμα απομένει για να πάρει “σάρκα και οστά” το όνειρο της ηθοποιού Ειρήνης Κουτσάκη, για τη δημιουργία σε γειτονιά του Ηρακλείου ένα διεθνές κέντρο για το θέατρο στην Κοινότητα και το Δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση. Πιο απλά μέσω του κέντρου θα έχουν τη δυνατότητα να εκφραστούν κοινωνικές ομάδες που ως σήμερα δεν είχαν αυτή τη δυνατότητα και να ανάγουν αυτήν την έκφραση σε δημιουργία.
Της Μαρίας Καλλέργη
Αν και το σχέδιο ακούγεται φιλόδοξο, όχι μόνον έχει προοπτικές υλοποίησης αλλά ως project, κατάφερε να ξεχωρίσει μαζί με άλλα 49, από συνολικά 600 προτάσεις που υπεβλήθησαν σε Ευρωπαικό πρόγραμμα. Ως τα τέλη Απριλίου μάλιστα η αρμόδια επιτροπή θα προκρίνει τις 25 από τις 50 προτάσεις που ξεχώρισαν και θα τις χρηματοδοτήσει για την υλοποίηση της .
Η Ειρήνη Κουτσάκη που εργάστηκε πολύ για την ιδέα της και την παρουσίασε στις αρχές Μαρτίου στη Μαδρίτη, την εξέλιξε δίνοντας συγκεκριμένες λεπτομέρειες προκειμένου να κριθεί ξανά και είναι αισιόδοξη για το αποτέλεσμα. Η αλήθεια είναι ότι αν η πρόταση της κ.Κουτσάκη υλοποιηθεί για πρόκειται για το μοναδικό κέντρο στην Ελλάδα και από τα λίγα στην Ευρώπη με αυτή τη μορφή, το χαρακτήρα. Η συμβολή του στη διάρθρωση της κοινωνίας αλλά και ο κοινωνικός αντίκτυπος ενός τέτοιου κέντρου θα είναι σημαντικός .Όπως επισημαίνει η κ. Κουτσάκη: “στις δύσκολες εποχές που ζούμε η έκφραση γίνεται επιτακτική ανάγκη. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για ομάδες που βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό”.´.jpg)
Η Ειρήνη Κουτσάκη ταξίδεψε στη Μαδρίτη (1 – 3 Μαρτίου) στο πλαίσιο του προγράμματος Connected Action for the Commons, με τίτλο IdeaCamp 2017, που οργανώνει το European Cultural Foundation που εδρεύει στην Ολλανδία, σε συνεργασία με 6 οργανισμούς:
Culture 2 Commons (Κροατία), Les Têtes de l’Art (Γαλλία), Oberliht (Μολδαβία), Platoniq (Ισπανία), Krytyka Polityczna (Πολωνία) και Subtopia (Σουηδία).
Ανάμεσα σε 600 αιτήσεις που υποβλήθηκαν στο κάλεσμα για χρηματοδότηση Ιδεών πάνω στο θέμα «Moving Communities – μια Ευρώπη Αλληλεγγύης, μια Ευρώπη ανοιχτή, σχεδιασμένη και τροφοδοτούμενη από τους ίδιους τους πολίτες, η Ειρήνη Κουτσάκη επιλέχθηκε στους 50 Idea Makers, που είχαν την ευκαιρία στη Μαδρίτη, να δουλέψουν πάνω στην Ιδέα τους, να αναπτύξουν την στρατηγική υλοποίησής των, ή και να την αναθεωρήσουν, με τη βοήθεια ειδικών διαφόρων ειδικοτήτων.
Με το βλέμμα στις συνεργασίες του εξωτερικού
Η Ειρήνη Κουτσάκη, όπως και ο σύζυγος της σκηνοθέτης Αντώνης Διαμαντής, κάνοντας πράξη την αποκέντρωση ήρθαν από την Αθήνα στο Ηράκλειο το 2000. Δεν ήταν μόνο η Κρητική καταγωγή της κ. Κουτσάκη που τους έφερε στο Ηράκλειο αλλά η ποιότητα ζωής που θα ήθελαν να έχουν αλλά και η ανάγκη δημιουργίας. Αρχικά εργάστηκαν για το θεατρικό εργαστήρι του Δήμου Ηρακλείου και δημιούργησαν και το θεατρικό σχήμα ΟΜΜΑ ΣΤΟΥΝΤΙΟ.
Η προσπάθεια ήταν μεγάλη και η πορεία δύσκολη όπως λέει η κ. Κουτσάκη. Απέκτησαν τρια παιδιά και παράλληλα έκαναν παραστάσεις αλλά και σεμινάρια σε δασκάλους και σε άλλες κοινωνικές ομάδες καθώς και μαθήματα εμψύχωσης σε ομάδες. Στον καιρό της κρίσης έκαναν τις εκδηλώσεις ´Άρτος και θεάματα” όπου οι θεατές πλήρωναν για να δουν θέατρο ένα ευρώ και ως αντάλλαγμα τους προσφερόταν ένα κομμάτι ψωμί.
(17).jpg)
Δυστυχώς στην εποχή της κρίσης δεν μπόρεσαν να κρατήσουν το χώρο που με πολύ κόπο είχαν δημιουργήσει στην περιοχή ου Γιόφυρου. Αυτός τους κόστισε αλλά δεν τους έκανε να το βάλουν κάτω. Ως σχήμα εξάλλου πάντα είχαν έναν προσανατολισμό εξωστρέφειας και συμμετείχαν σε κάθε ευκαιρία σε φεστιβάλ και δράσεις του εξωτερικού, έχοντας αποσπάσει διακρίσεις σε διοργανώσεις στο Ιράν, στη Ρωσία και αλλού.
Και κάπως έτσι η Ειρήνη βρέθηκε στη Μαδρίτη.
Η ιδέα για το κέντρο
Εξηγώντας την ιδέα της για τη δημιουργία του κέντρου η Ειρήνη λέει: «Τι θα γινόταν αν σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά, ίδρυα ένα Κέντρο για το Θέατρο στην Κοινότητα και το Δικαίωμα στην ελεύθερη Έκφραση, αν έφτιαχνα έναν χώρο ελεύθερης έκφρασης, όπου απλοί πολίτες, πρόσφυγες, παιδιά ή ηλικιωμένοι, άτομα με ειδικές ανάγκες ή εξαρτημένα άτομα και επαγγελματίες καλλιτέχνες; θα συναντιούνται σε μια διαδικασία ανταλλαγής, έτσι ώστε να δημιουργήσουν όλοι μαζί νέες προοπτικές που θα σέβονται τις σύγχρονες κοινωνικές προκλήσεις όπως το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση, τη διαφορετικότητα, την ισότητα, την αλληλεγγύη, τη δικαιοσύνη”.
Η ιδέα ήρθε μετά το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Caravan Next. Feed the Future: Art moving cities», στο οποίο το θέατρο ΟΜΜΑ ΣΤΟΥΝΤΙΟ συμμετέχει και το φεστιβάλ με τον τίτλο «Ρίζες», που διοργανώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2016, με τη συμμετοχή 33 διαφορετικών κοινοτήτων (με αριθμό συμμετεχόντων πάνω από 300 άτομα).
Όπως λέει η κ. Κουτσάκη: “αναρωτήθηκα πολλές φορές πως όλο αυτό το εγχείρημα θα μπορούσε να συνεχίσει σε μια πιο συστηματική βάση, αφού μάλιστα έτυχε μεγάλου ενθουσιασμού από τις Κοινότητες. Έτσι λοιπόν όταν διάβασα το κάλεσμα του European Cultural Foundation, ήμουν σίγουρη για το επόμενο βήμα. Ήταν για μένα μια πολύ ευχάριστη έκπληξη το γεγονός ότι η Ιδέα μου προκρίθηκε στις 50 πιο ολοκληρωμένες. Μου δόθηκε έτσι η ευκαιρία για τρεις μέρες να γνωρίσω ανθρώπους από όλο τον κόσμο που παλεύουν, στις χώρες τους, να συμβάλλουν με εργαλείο τον πολιτισμό, τις κοινότητες και τη δημοκρατία, στη δημιουργία μιας κοινωνίας με ισότητα, αλληλεγγύη, δικαιοσύνη,αλλά και να πιστέψω κι εγώ περισσότερο στο όραμά μου για τη δημιουργία ενός Κέντρου μοναδικού στην Ελλάδα, που θα μπορεί και γιατί όχι, ναμε αποτελέσει τον πυρήνα ενός δικτύου με οργανισμούς από όλη την Ευρώπη που ασχολούνται τις Τέχνες στην Κοινότητα. Σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς που ζούμε, η ανάγκη για ελεύθερη έκφραση είναι περισσότερο από ποτέ άλλοτε, επιτακτική».
Συνάντηση πολιτισμών
Το Διεθνές Κέντρο για το θέατρο στην Κοινότητα και το Δικαίωμα στην ελεύθερη Έκφραση, είναι ένα σχέδιο που αφορά τον άνθρωπο και το δικαίωμά του να εκφραστεί χωρίς προκαταλήψεις. Δεν είναι θέμα φύλου, κοινωνικής κατάστασης, κουλτούρας, θρησκείας, κτλ. αντίθετα είναι θέμα να αφήσει κανείς τους πολίτες να καταλάβουν τον εαυτό τους και τους άλλους. Με την «συνάντηση» διαφορετικών κοινοτήτων και πολιτισμών, το Κέντρο θα συμβάλλει στην αλληλοκατανόηση και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα. Θα δώσει την ευκαιρία στους πολίτες να δουν την καθημερινότητά τους με διαφορική προοπτική, που από τη μια θα τροφοδοτήσει την πολιτιστική τους κληρονομιά αλλά και θα τους κάνει να κατανοήσουν και να «αγκαλιάσουν» τους άλλους.
Η Ειρήνη Κουτσάκη είναι ηθοποιός του θεάτρου ΟΜΜΑ ΣΤΟΥΝΤΙΟ, project manager του θεάτρου για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Caravan Next» και εκλεγμένη σύμβουλος στην 4η Δημοτική Κοινότητα Ηρακλείου.
