Συνηθίζεται αυτές τις μέρες να γράφονται απολογισμοί για τη χρονιά που έφυγε και ευχές για τη χρονιά που αρχίζει. Άλλωστε το τέλος και η αρχή του χρόνου, δεν είναι παρά μια συμβολική καμπή σε μια συλλογική προσπάθεια να ανανεωθούμε, να σβήσουμε ό,τι δεν πήγε καλά, να ονειρευτούμε το καινούργιο, το καλύτερο που βέβαια θα «φέρει» ο νέος χρόνος. Ευχόμαστε καλή χρονιά, εννοώντας καλή τύχη, λες η τύχη και μόνο αυτή, είναι εκείνη που καθορίζει τελικά τη ζωή μας, τις επιλογές μας και τις συνέπειές τους.
Όμως, χρόνος μπαίνει χρόνος βγαίνει, τελικά μεταφέρουμε στην αλλαγή του χρόνου, όλες εκείνες τις αλλαγές που εμείς δεν κάνουμε. Δεν τολμούμε, ή ακόμη δεν θέλουμε. Ούτε σε προσωπικό αλλά ούτε και σε συλλογικό επίπεδο.
Έτσι οι κοινωνικές αλλαγές, οι μεταρρυθμίσεις οι αναγκαίες, δεν γίνονται, όχι βέβαια γιατί δεν τις φέρνει ο καινούργιος χρόνος, αλλά γιατί απλά εμείς οι ίδιοι δεν αλλάζουμε. «Γίνε εσύ η αλλαγή που θέλεις» έλεγε ο Γκάντι, αποτυπώνοντας σε μια φράση την αδυναμία ή τη δύναμη, ανάλογα από ποια πλευρά θα το δεις, του ανθρώπου. Για να αλλάξουν οι κοινωνίες, για να μεγαλουργήσουν, πρέπει να αλλάξουν οι άνθρωποι που τις αποτελούν. Και επειδή κάποιοι, κάπου, πάντοτε αλλάζουν και εξελίσσονται, όσοι παραμένουν στάσιμοι, απλά τους ξεπερνά η ιστορία.
Στην Ελλάδα, το παιδί της κρίσης, είναι ήδη επτά χρόνων. Η μητέρα του εξακολουθεί ως γυναίκα, να δουλεύει και στη δουλειά (αν έχει…) και στο σπίτι, εξακολουθεί να μη συμμετέχει στα κοινά, εξακολουθεί να θεωρείται «όχι τόσο ικανή», για αρκετά από τα λεγόμενα «ανδρικά» επαγγέλματα. Η γυναίκα εξακολουθεί να γίνεται γυναίκα ως μια κοινωνική κατασκευή, η οποία διατρανώνει μεν την «ισότητα», βολεύεται δε, στα ίδια στερεότυπα. Όλα στο σπίτι η γυναίκα και επειδή είμαστε ίσοι, γιατί να μη δουλεύει και έξω…Οι διαφορές στις αμοιβές, επίσημα έχουν εκλείψει, ανεπίσημα καλά κρατούν. Οι κώδικες ηθικής βεβαίως και αφορούν κυρίως τις γυναίκες και τελικά, ελάχιστα πράγματα αλλάζουμε.
Γενικότερα, είμαστε κοινωνία της μη αλλαγής. Και όταν πάει να αλλάξει κάτι, πάντα –νομίζουμε ότι- πάει προς το χειρότερο. Πολύ συχνά μάλιστα, όταν κάποιοι πρωτοπόροι επιχειρούν μια πραγματική αλλαγή, οι άλλοι, οι πολλοί, βαφτίζουμε αλλαγή την επιστροφή στο παλιό, στο σίγουρο, στο τελματωμένο, στη βόλεψή μας.
Το παιδί της κρίσης πάει δημοτικό, αλλά αυτά τα επτά χρόνια έχουμε αλλάξει ελάχιστα. Έτσι δεν έχουμε να του διδάξουμε κάτι καινούργιο. Πιθανότατα λοιπόν θα κάνει τα ίδια λάθη που κάναμε εμείς και αυτό είναι το χειρότερο.
Αν δεν καταλάβουμε ότι κάνοντας τα ίδια πράγματα, δεν μπορούμε να περιμένουμε άλλα αποτελέσματα, τότε και το 2017 θα είναι μια χρονιά δύσκολη.
Ας ευχηθούμε τη νέα χρονιά, να είμαστε τυχεροί και να έχουμε υγεία τουλάχιστον, στο βαθμό βέβαια που και η υγεία μας εξαρτάται από την τύχη.