Πάνω από 20.000 άτομα φθάνουν, από κάθε γωνιά του πλανήτη, κάθε χρόνο στο χωριό Βούβες Χανίων προκειμένου να δουν από κοντά ένα από το αρχαιότερο ελαιόδεντρο του κόσμου. Το μνημειακό ελαιόδεντρο στέκει αγέρωχο στη θέση του τουλάχιστον εδώ και 3000 χρόνια. Αυτό που είναι εντυπωσιακό είναι ότι η ελιά αυτή που η ηλικία της ενδέχεται να φθάνει και τα 5000 χρόνια συνεχίζει να παράγει καρπούς.
Μάλιστα πριν από δύο χρόνια η Μνημειακή ελιά των Βουβών Μια ελιά από τα Χανιά εντυπωσίασε τους ειδικούς της NASA που την επέλεξαν ως Earth Science Picture of the Day (EPOD).
Η ελιά των Βουβών, που κουβαλά στα κλαδιά και στα φύλλα της ιστορία ολόκληρων χιλιετιών, θεωρείται το κατεξοχήν σύμβολο της στενής σχέσης των Κρητικών με την ελιά από αρχαιοτάτων χρόνων.
Το ελαιόδεντρο με το ιδιαίτερο αισθητικό, οικολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον έχει ως βάση του μια αγριελιά, που μπολιάστηκε από τον άνθρωπο στο μακρινό παρελθόν με την ποικιλία της μαστοειδούς ελιάς («τσουνάτη»).
Ο εντυπωσιακών διαστάσεων κορμός του ελαιόδεντρου (η μέγιστη απόσταση μεταξύ δύο σημείων του στο επίπεδο του εδάφους αγγίζει τα τέσσερα μέτρα), σμιλεμένος από το πέρασμα των αιώνων, θυμίζει γλυπτό καμωμένο με μεγάλη δεξιοτεχνία.
Παραχώρηση από τον ιδιοκτήτη
Το Ελαιόδεντρο αυτό που βρίσκεται στην θέση Πάνω Βούβες του Δ.Δ. Βουβών του Δήμου Κολυμβαρίου (συντεταγμένες Ν 35ο 29,212 και ΕΟ 23ο 47,217 και υψόμετρο 272 m), ανήκει στον Παναγ. Καραπατάκη οποίος το παραχώρησε στον Δήμο Κολυμβαρίου και είναι ποικιλίας Μαστοειδούς που τοπικά αποκαλείται Τσουνατη εμβολιασμένη σε υποκείμενο Αγριελιάς.
Ο κορμός του δέντρου έχει εξαιρετικό ανάγλυφο με ιδιαίτερη αισθητική. Η επιφάνεια του πραγματικό έργο γλυπτικής παρουσιάζει διαφορά σχήματα που φαντάζουν με αλλόκοτες μορφές προσώπων και πραγμάτων!
Το δέντρο έχει ανακηρυχθεί ως Μνημείο της Φύσης ενώ με κότινο από το δέντρο αυτό, που κόπηκε με ειδικές τελετές, στεφανώθηκε ο πρώτος νικητής του Μαραθωνίου ανδρών κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες Αθήνα 2004.
Ο κορμός του δέντρου σε ύψος 0,9m από το έδαφος έχει μέγιστη διάμετρο (3,70m) και περίμετρο 8,10.m ενώ στην βάση του δέντρου έχει μέγιστη διάμετρο 4,53m και περίμετρο 12,55m.
Το Μουσείο Βουβών
Κοντά στο ξακουστό ελαιόδεντρο λειτουργεί το Μουσείο Ελιάς Βουβών, που φιλοδοξεί να φέρει τους πολυάριθμους έλληνες και ξένους επισκέπτες σε επαφή με την ελαιοκομική παράδοση της μεγαλονήσου.
Εργαλεία ελαιοκαλλιέργειας και επεξεργασίας ξύλου, μέσα συλλογής ελαιοκάρπου, εργαλεία έκθλιψης ελαιοκάρπου, μέσα αποθήκευσης και μεταφοράς ελαιολάδου, καθώς και παραδοσιακά οικιακά σκεύη, όλα ψηφίδες του πολιτισμού της ελιάς, αναδεικνύουν πτυχές του καθημερινού βίου των κατοίκων της περιοχής και της Κρήτης εν γένει επί σειράν αιώνων.
*Η βασική φωτογραφία της ελιάς είναι του Χανιώτη αστροφωτογράφου Χρήστου Κοτσαύτη ενώ οι άλλες δύο προέρχονται από το Μουσείο Βουβών.
