Την ιδανική του εποχή διανύει ο Αγούδουρας στην Κρήτη καθώς είναι η κατάλληλη εποχή για τη συλλογή και την αξιοποίηση του! Για όσους το γνωρίζουν βέβαια, γιατί οι περισσότεροι νομίζουν πως ο όμορφος, ταπεινός και αυτοφυής θάμνος που βρίσκουμε σε αφθονία στο νησί είναι απλώς ... ζιζάνιο για τα χωράφια τους.
Συνολικά έχουν καταγραφεί 300 είδη του φυτού, εννιά από αυτά στην Κρήτη, από τα οποία μάλιστα τα πέντε είναι ενδημικά.
Ωστόσο δεν είναι έτσι και οι παλιοί Κρητικοί το γνώριζαν χρησιμοποιώντας τον ως φάρμακο αλλά και ως ένα τρόπο να διώχνουν τα ζωύφια από τα όσπρια. Για τις χρήσεις αυτές και τις συνταγές που χρησιμοποιούσαν οι παλιοί Κρητικοί μας ενημέρωσε η πρόεδρος του συλλόγου Αποστολιανών Λένα Ηγουμενάκη, όπως τις κατέγραψε η ίδια από μαρτυρίες ηλικιωμένων γυναικών.
Συνταγές ... όπως παλιά
Για τα όσπρια: Τον αγούδουρα το χρησιμοποιούσαν για να απομακρύνουν τα ζωύφια απο τα όσπρια! Καθάριζαν το λαμί με σκούπες αποκλιστικά με αγούδουρα, τοποθετούσαν τα όσπρια στα πυθάρια και τα σκέπαζαν με αγούδουρα!
Αγουδουρόλαδο: Μαζεύουμε τον αγούδουρα απο τα μέση Ιουνίου εως τα τέλη Αυγούστου. Γεμίζουμε ένα βάζο με τα δροσερά άνθη και τα καλύπτυουμε με το ελαιόλαδο. Κλείνουμε καλά το βάζο και το τοποθετούμε σε σημείο που έχει ήλιο για 40 ημέρες μέχρι το λάδι να κοκκινίσει. Που και που ανακατεύουμε το βάζο μας. Όταν περάσουν οι μέρες σουρώνουμε το κόκκινο λάδι και το βάζουμε σε γυάλινο μπουκάλι,το φυλάμε σε δροσερό και σκιερό μέρος. Το λάδι απο τον αγούδουρα είναι βάλσαμο! Το χρησιμοποιούμε σε κοψίματα, σε πληγές του δέρματος σε τσιμπήματα εντόμων αλλά και για ελαφρές εντριβές σε πόνους αρθρώσεων
Βραστάρι: Μπορούμε να αποξηράνουμε άνθη και να κάνουμε βραστάρι:1 κουταλάκι του γλυκού σε ένα φλυτζάνι βραστό νερό,βοηθάει και ανακουφίζει το στομάχι, τον πονοκέφαλο και τις αϋπνίες.
Βαλσαμόχορτο ή Σπαθόχορτο
Η ονομασία Αγούδουρας για το συγκεκριμένο θάμνο χρησιμοποιείται στην Κρήτη. Στην υπόλοιπη Ελλάδα ονομάζεται Βαλσαμόχορτο ή Σπαθόχορτο. Είναι γνωστό βότανο από την αρχαιότητα ως αντικαταθλιπτικό, καταπραϋντικό, επουλωτικό, τονωτικό του ανοσοποιητικού συστήματος. Ο Νίκανδρος και ιδιαίτερα ο Διοσκουρίδης το αναφέρουν κατά της ισχυαλγίας και σαν επουλωτικό των πληγών. Το δε κρασί που παρασκευάζεται με το φυτό σαν αντιπυρετικό. Το έχει αναφέρει επίσης και ο Ιπποκράτης παλαιότερα. Τις θεραπευτικές ιδιότητες του φυτού τις γνώριζαν οι Αραβες και οι Πέρσες περισσότερο δε οι Ιταλοί που ασχολήθηκαν με αυτό τους περασμένους αιώνες. Θεόφραστος, Ματιόλης, Παράκελσος, Σκόπολι, Καμεράριος, το αναφέρουν ως “υπερικόν” και το θεωρούσαν μόνο αντιτραυματικό και επουλωτικό.
Ο Γαλιλαίος συνιστούσε το βότανο για τη διουρητική του δράση, για την θεραπεία των πληγών και για προβλήματα που προκαλούνται από εμμηνορροϊκές διαταραχές.
Η λατινική ονομασία προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις υπέρ και εικών.
Λέγεται επίσης ότι πήρε το όνομα ´Προδρόμου βότανο´, από τους ιππότες του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ που θεράπευαν με αυτό τις πληγές στις μάχες των σταυροφοριών. Τον 16ο αιώνα ο Παράκελσος το χρησιμοποιούσε για τις πληγές εξωτερικά και για την αντιμετώπιση του πόνου από μώλωπες.
Τον Μεσαίωνα πίστευαν επίσης ότι ξόρκιζε το κακό πνεύμα, γι’ αυτό και οι τρελοί υποχρεώνονταν συχνά να πίνουν το έγχυμα του.
Το κίτρινο χρώμα του φυτού το συνέδεσε με τη χολερική διάθεση και το έδιναν για τον ίκτερο και την υστερία.
.jpg)
